Coeliakie en tandheelkundige problemen
Wist u dat de gemiddelde tandarts ongeveer 10 patiënten met coeliakie in de praktijk heeft, waarvan de meerderheid niet eens weet dat hij of zij coeliakie heeft? Coeliakie is vaak te signaleren aan de hand van afwijkingen in de mond, waardoor de tandarts een belangrijke rol kan spelen bij het in kaart brengen van deze auto-immuunziekte. In dit artikel leest u meer over coeliakie en tandheelkundige problemen.
Wat is coeliakie?
Coeliakie, wat is dat? Coeliakie is een complexe auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem reageert op gluten, een eiwit dat voorkomt in tarwe, gerst en rogge. Coeliakie staat daarom ook wel bekend als glutenintolerantie. Wanneer een persoon met coeliakie alsnog gluten consumeert, kan er ontsteking ontstaan in de dunne darm. De ontsteking kan schade aanrichten aan de darmwand, waardoor de opname van essentiële voedingsstoffen zoals ijzer, calcium en vitamines wordt belemmerd. Een gebrek aan deze voedingsstoffen kan zichtbaar zijn in de mond, waardoor tandartsen en mondhygiënisten mondproblemen kunnen signaleren die wellicht wijzen op coeliakie.
De relatie tussen mondproblemen en coeliakie
Er zijn verschillende problemen die zich in de mond kunnen voordoen wanneer een persoon coeliakie heeft. Zo ervaren veel coeliakiepatiënten problemen met het tandglazuur. Dit komt doordat de inname van gluten bij coeliakiepatiënten de aanmaak van sterk en stevig tandglazuur belemmert. Dit kan ontstaan wanneer een coeliakiepatiënt in de kinderjaren gluten heeft genuttigd. Ook keren pijnlijke zweertjes vaak terug in de mond, vaak bij de lippen of de zijkant van de tong. Een vitaminetekort speelt hier ook een rol bij. Voldoende inname van vitamine B12, foliumzuur en ijzer kan de kans op deze zweertjes verkleinen. Echter kan er een opnameprobleem zijn omdat de darmwand blijvend beschadigd kan zijn.
Andere afwijkingen in de mond die kunnen wijzen op coeliakie
Wanneer u coeliakie heeft, kunt u veel last hebben van uw buik. Maar ook problemen in de mond kunnen zich voordoen. Enkele veel voorkomende mondproblemen bij mensen met coeliakie:
- (Veel) last hebben van aften.
- Vertraagde doorbraak van tanden en kiezen
- Tanden en kiezen in blijvend gebit hebben een kleinere omvang en/of bruine strepen/putjes in het glazuur.
- Kaasmolaren
- Ontsteking tong, lippen en/of mondhoeken
- Droge mond
- Tandvleesproblemen
- Lichen planus
Het kan natuurlijk zijn dat u niet op de hoogte bent dat u mogelijk coeliakie heeft. De tandarts kan dan een rol spelen bij het signaleren van de intolerantie, maar nader onderzoek is altijd aan te raden. De bovengenoemde mondproblemen hoeven niet altijd in verband te staan met coeliakie.
Coeliakie melden bij uw tandarts
Mocht u al bekend zijn met het feit dat u coeliakie heeft, dan is het aan te raden dit aan te geven bij uw tandarts. Uw tandarts kan dan namelijk persoonlijk advies geven over hoe u het beste uw gebit kunt reinigen, om zo het risico op mondproblemen in te perken. Ook kan advies gegeven worden met welke frequentie het aan te raden is om de tandarts te bezoeken.
Heeft u niet direct het idee dat u coeliakie heeft, maar heeft een familielid dit wel? Ook dan is het aan te raden dit aan te geven bij uw tandarts. Coeliakie heeft namelijk een erfelijke aanleg, waardoor er een kans bestaat dat u ook deze auto-immuunziekte heeft. Door hierover te informeren kan uw tandarts tijdens het controleren van het gebit doelgericht in de gaten houden of er klachten ontstaan die kunnen wijzen op coeliakie. Mogen symptomen zichtbaar raken, wordt geadviseerd om naar de huisarts te gaan voor nader onderzoek.